7 สาเหตุหลักที่ทำให้ Flow Meter คลาดเคลื่อน
หลังจากบทความก่อนที่เราได้รู้จัก สัญญาณเตือน ว่า Flow Meter เริ่มผิดปกติ คราวนี้มาดูกันว่า ต้นเหตุจริงๆ ของความคลาดเคลื่อนคืออะไร เพราะในหลายโรงงาน ปัญหา Flow Meter มักไม่ได้เกิดขึ้นแบบเฉียบพลัน แต่เกิดขึ้นสะสมทีละน้อย จนวันหนึ่งค่าวัดผิดไปหลายเปอร์เซ็นต์โดยไม่รู้ตัว การเข้าใจ “สาเหตุเชิงเทคนิค” เหล่านี้ จะช่วยให้คุณป้องกันปัญหาได้ตั้งแต่ก่อนมันเกิดขึ้น
1.การสะสมของตะกอน สิ่งสกปรก หรือคราบต่างๆ (Sediment Build-up)
นี่คือสาเหตุอันดับต้นๆ ที่ทำให้ Flow Meter คลาดเคลื่อน โดยเฉพาะในระบบที่มีของปนเปื้อนสูง เช่น:
☑️ระบบน้ำดิบ — มีหินปูน สนิม และตะกอน
☑️น้ำเสีย — มีสารแขวนลอย (solids) สูง
☑️สารเคมี — มีคราบตกค้างเกาะผิวเซนเซอร์
☑️ท่อเก่า — มีสนิมหรือคราบเกาะผนัง
ผลกระทบโดยตรง
⚫︎ อัตราการไหลถูก “ลดทอน”
⚫︎ สัญญาณบางส่วนหาย
⚫︎ ใบพัดของ Turbine หมุนผิดปกติ
⚫︎ Electrode สัมผัสของไหลไม่เต็มพื้นที่
⚫︎ Ultrasonic รับสัญญาณสะท้อนกลับไม่ครบ
แม้เพียงคราบบางๆ ก็ทำให้ค่าคลาดเคลื่อนได้หลายเปอร์เซ็นต์
2.ความผิดพลาดที่ค่อยๆ สะสมแบบเงียบๆ (Signal Drift)
Signal Drift คือการที่ค่าการวัดค่อยๆ “ไหลออกจากความจริง” ทีละนิด เกิดจาก:
☑️อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงทั้งวัน
☑️ความชื้นสะสมในตัวอุปกรณ์
☑️วงจรอิเล็กทรอนิกส์เสื่อมสภาพ
☑️ความไวของเซนเซอร์ลดลงตามอายุ
☑️Magnetic Coil อ่อนแรง (ใน Electromagnetic)
ปัญหานี้อันตรายมาก เพราะ Flow Meter ยังทำงานปกติ แต่ค่อยๆ ผิดไปเรื่อยๆ จนกระทบสูตรผลิต ปริมาณการจ่าย หรือคุณภาพสินค้าโดยไม่รู้ตัว
3) การเสื่อมของเซนเซอร์ตามอายุการใช้งาน (Wear & Tear)
ไม่ว่าจะเป็น Flow Meter รุ่นไหน เซนเซอร์ย่อมเสื่อมตามเวลา เช่น:
☑️ใบพัด Turbine สึกจากแรงเสียดทาน
☑️Electrode ถูกสารเคมีกัด
☑️ตัวส่ง–รับคลื่น Ultrasonic อายุการใช้งานลดลง
☑️ซีลยางแข็งตัวจนสัญญาณรั่ว
☑️ชิ้นส่วน Mechanical หลวมจากการสั่นสะเทือน
สัญญาณที่บอกว่าเซนเซอร์เริ่มเสื่อม
⚫︎ ค่าไม่นิ่ง
⚫︎ กราฟกระโดด
⚫︎ ค่า Delay
⚫︎ ความไวลดลง
หากไม่ได้สอบเทียบมานานหลายปี ค่าจะผิดจากค่าจริงได้มากกว่าที่คาดคิด
4) การติดตั้งผิดตำแหน่ง / ผิดวิธี (Installation Error)
กว่า 70% ของปัญหาในโรงงาน เกิดจากการติดตั้งที่ไม่เหมาะสม เช่น:
☑️ติดใกล้โค้งงอของท่อเกินไป
☑️ระยะ Straight Pipe ไม่เพียงพอ
☑️มี Turbulence ทำให้ Flow Profile ผิดรูป
☑️ติดตั้งในท่อตั้ง—เกิดฟองอากาศ
☑️ไม่มีระบบ Grounding
☑️หมุนตัวเซนเซอร์ผิดองศา
☑️เลือกขนาดท่อไม่ตรงกับ Flow Rate จริง
แม้ Flow Meter จะมีคุณภาพดี แต่ถ้าติดตั้งผิดก็ไม่มีวันให้ข้อมูลที่ถูกต้อง
5) สภาพแวดล้อมที่ส่งผลต่อความแม่นยำ (Environmental Interference)
โรงงานจำนวนมากไม่ทราบว่า สิ่งแวดล้อมรอบตัว Flow Meter มีผลอย่างมาก เช่น:
☑️อุณหภูมิสูงหรือแปรผันเร็ว
☑️ความชื้นในกล่องวงจร
☑️การสั่นสะเทือนจากปั๊มหรือมอเตอร์
☑️สนามแม่เหล็กหรือคลื่นไฟฟ้ารบกวน
☑️ฟองอากาศในของไหล
☑️แรงดันกระชาก (Pressure Surge)
ปัจจัยที่ทำให้เกิด
⚫︎ ค่าไหลไม่นิ่ง
⚫︎ สัญญาณรบกวนสูง
⚫︎ การตอบสนองช้าลง
⚫︎ ค่าคลาดเคลื่อนแบบไม่ได้ตั้งใจ
6) เลือกใช้งานผิดประเภทหรือใช้งานเกินสเปก (Misapplication)
พบได้บ่อยมากในโรงงาน เช่น:
☑️ใช้ Electromagnetic กับของไหลที่ไม่นำไฟฟ้า
☑️ใช้ Ultrasonic ในของเสียที่มี Solid สูงเกิน
☑️ใช้ Turbine วัดของไหลที่มีความหนืดมาก
☑️ใช้ในอัตราการไหลต่ำกว่าช่วงที่รองรับ
☑️ใช้อุณหภูมิสูงเกินสเปกเซนเซอร์
ผลลัพธ์คือ Flow Meter ไม่ทำงานตามจุดประสงค์และเกิดความคลาดเคลื่อนทันที
7) ไม่ได้สอบเทียบตามระยะเวลาที่ควร (Calibration Interval)
นี่คือสาเหตุที่ถูกละเลยมากที่สุด แต่มาตรฐานอุตสาหกรรมกลับเน้นย้ำให้ควบคุมอย่างจริงจัง เพราะความคลาดเคลื่อนที่เริ่มจากจุดเล็ก ๆ หากไม่ได้รับการตรวจสอบตามรอบที่กำหนด จะค่อย ๆ กัดกร่อนคุณภาพของการผลิตและเพิ่มความเสี่ยงให้กระบวนการทั้งหมด ซึ่งมาตรฐานอุตสาหกรรมมีการแนะนำให้สอบเทียบ เช่น
☑️สอบเทียบปีละครั้ง / ทุก 6 เดือน / ทุก 3 เดือน หรือทำ Verification รายเดือน
☑️ความถี่ขึ้นกับความเสี่ยง (Risk-Based Approach) — มาตรฐานสมัยใหม่ไม่ได้กำหนดจำนวนครั้งตายตัว แต่ให้พิจารณาจาก “ความเสี่ยงต่อกระบวนการผลิต” เป็นหลัก
☑️อ้างอิงคู่มือผู้ผลิต (Manufacturer Recommendation) — มาตรฐานส่วนใหญ่แนะนำให้ยึดตามคู่มือผู้ผลิต เนื่องจากเทคโนโลยีแต่ละประเภทมีความเสี่ยงและปัจจัยเสื่อมสภาพแตกต่างกัน
เมื่อไม่ได้สอบเทียบนานเท่าไร — ค่าคลาดเคลื่อนจะยิ่งสะสมมากขึ้นเท่านั้น และสุดท้ายอาจส่งผลกระทบโดยตรงต่อคุณภาพการผลิต ประสิทธิภาพของเครื่องจักร และต้นทุนที่ไม่จำเป็นของโรงงาน
สรุป:ความคลาดเคลื่อนของ Flow Meter ไม่ได้เกิดจากตัวอุปกรณ์เพียงอย่างเดียว แต่เกิดจาก “สภาพการใช้งานจริง” ที่ค่อย ๆ สะสมจนกลายเป็นปัญหา การเข้าใจต้นเหตุเหล่านี้ช่วยให้โรงงานสามารถวางแผนสอบเทียบ (Calibration) และบำรุงรักษาได้อย่างเหมาะสม ลดความเสี่ยงในการผลิตผิดพลาดก่อนจะเกิดขึ้นจริง
7 สาเหตุหลักที่ทำให้ Flow Meter คลาดเคลื่อน
เช็กลิสต์ 7 สาเหตุเชิงเทคนิคที่ไม่ควรมองข้าม
✔ ตะกอนและคราบสกปรกที่สะสมในท่อ
✔ Signal Drift การ Drift ของสัญญาณตามระยะเวลา
✔ การเสื่อมของเซนเซอร์จากการใช้งานต่อเนื่อง
✔ การติดตั้งที่ไม่ถูกต้องตามมาตรฐาน
✔ สภาพแวดล้อมรุนแรง เช่น ความสั่นสะเทือน / อุณหภูมิสูง
✔ การเลือกใช้อุปกรณ์ไม่เหมาะกับกระบวนการ
✔ ไม่ได้สอบเทียบตามกำหนด หรือขาดการ Verification
ผลลัพธ์ที่โรงงานจะได้รับเมื่อรู้เท่าทันปัจจัยเหล่านี้
ลดความเสี่ยง — ลด Downtime — ลดของเสีย — เพิ่มความแม่นยำของกระบวนการผลิต
“MIT GROUP ให้บริการ สอบเทียบFlow Meter ตามมาตรฐานสากล พร้อมทีมผู้เชี่ยวชาญที่เข้าใจสาเหตุเชิงเทคนิคซึ่งมักถูกละเลยในกระบวนการผลิต เราพร้อมช่วยให้โรงงานของคุณรักษาความแม่นยำและความเสถียรของการวัดอย่างต่อเนื่อง MIT GROUP ยินดีให้บริการอย่างมืออาชีพในทุกขั้นตอน”
บริการสอบเทียบเครื่องมือวัด (lab calibration) ของ MIT GROUP มั่นใจได้เลยว่า อุปกรณ์เครื่องมือวัดทุกชิ้น จะได้รับการสอบเทียบเครื่องมือวัดอย่างถูกต้อง แม่นยำ เที่ยงตรง ใช้งานได้อย่างไร้ความกังวล และเป็น บริษัทสอบเทียบเครื่องมือวัด ที่มากกว่าแค่งานสอบเทียบ
ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
บริษัท มิราเคิล อินเตอร์เนชั่นแนล เทคโนโลยี จำกัด
