การสอบเทียบ (Calibration) ตู้ควบคุมอุณหภูมิทั้งความร้อนและความเย็น เช่น Enclosure Chamber และ Freezer เป็นกระบวนการที่สำคัญมากเพื่อให้มั่นใจว่าอุปกรณ์สามารถควบคุมและแสดงผลอุณหภูมิได้อย่างแม่นยำ ตามมาตรฐานที่กำหนด โดยทั่วไปแล้วการสอบเทียบจะต้องสอดคล้องกับมาตรฐาน เช่น ISO/IEC 17025
🔧 รายการเครื่องมือที่ควรสอบเทียบในตู้ควบคุมอุณหภูมิ
-
Temperature Controller / Display Unit
-
Temperature Sensor (Thermocouple, RTD ฯลฯ)
-
Data Logger หรือ Recorder
-
Cooling/Heating System Performance (ถ้ามีความเกี่ยวข้องกับการควบคุมอุณหภูมิ)
✅ หลักการสำคัญของการสอบเทียบ
1. ความถูกต้อง (Accuracy)
-
ตรวจสอบว่าเครื่องวัดให้ค่าอุณหภูมิที่ถูกต้อง เมื่อเปรียบเทียบกับเครื่องมือมาตรฐานที่ผ่านการสอบเทียบแล้ว
-
ต้องอยู่ในช่วงค่าความคลาดเคลื่อน (Tolerance) ที่กำหนดไว้
2. การเปรียบเทียบกับมาตรฐาน (Traceability)
-
ค่าที่ได้จากการสอบเทียบต้องสามารถ ย้อนกลับได้ถึงมาตรฐานสากล (International Standards) เช่น ITS-90 หรือ NIST
-
ต้องใช้ อุปกรณ์อ้างอิงที่ผ่านการสอบเทียบจากห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรอง เช่น ISO/IEC 17025
3. สภาวะการวัดที่ควบคุมได้ (Controlled Conditions)
-
การสอบเทียบต้องทำในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เช่น:
-
อุณหภูมิห้องที่คงที่
-
ไม่มีการเปิด–ปิดตู้บ่อยระหว่างการวัด
-
ให้เวลาเพียงพอสำหรับการทำให้อุณหภูมิคงที่ (Stabilization)
-
4. การประเมินความไม่แน่นอนในการวัด (Measurement Uncertainty)
-
ต้องประเมินว่าค่าที่วัดได้มีโอกาสคลาดเคลื่อนแค่ไหน
-
ค่านี้ต้องรวมอยู่ในรายงานการสอบเทียบเพื่อแสดงความน่าเชื่อถือของผลการวัด
5. ความสม่ำเสมอของอุณหภูมิ (Uniformity)
-
ตรวจสอบว่าอุณหภูมิภายในตู้กระจายตัวสม่ำเสมอหรือไม่
-
ต้องวัดอุณหภูมิจากหลายตำแหน่งในตู้ เพื่อหาค่าความเบี่ยงเบน (Spatial Variation)
6. ความสามารถในการรักษาอุณหภูมิ (Stability)
-
ตรวจสอบว่าเมื่อถึงอุณหภูมิที่ตั้งไว้แล้ว ระบบสามารถรักษาอุณหภูมินั้นได้อย่างคงที่ตลอดช่วงเวลาใช้งาน
7. การบันทึกและรายงานผลอย่างเป็นระบบ
-
ต้องมีการจัดทำ รายงานการสอบเทียบที่เป็นทางการ เพื่อใช้เป็นหลักฐานการควบคุมคุณภาพ
-
รายงานควรครอบคลุม: ค่าที่วัด, ความคลาดเคลื่อน, ความไม่แน่นอน, ผู้สอบเทียบ, วันที่สอบเทียบ ฯลฯ
🔧 เครื่องมือวัดที่มักใช้ในตู้ควบคุมอุณหภูมิ:
1. Temperature Sensor (เซนเซอร์วัดอุณหภูมิ)
ใช้วัดอุณหภูมิภายในตู้ และส่งข้อมูลไปยังตัวควบคุม (Controller)
-
Thermocouple – ใช้ทั่วไปในอุตสาหกรรม, ตอบสนองเร็ว, ทนร้อน
-
RTD (Resistance Temperature Detector) – แม่นยำกว่า Thermocouple แต่ตอบสนองช้ากว่า
-
NTC/PTC Thermistor – ใช้ในงานทั่วไป ราคาถูก แม่นยำในช่วงแคบ
2. Temperature Controller (ตัวควบคุมอุณหภูมิ)
อุปกรณ์ควบคุมอุณหภูมิให้ตรงตามที่ตั้งค่าไว้ โดยรับข้อมูลจากเซนเซอร์และสั่งให้ระบบทำงาน เช่น เปิดฮีตเตอร์ หรือคอมเพรสเซอร์
-
Digital PID Controller – ใช้หลักการควบคุมแบบ PID (Proportional, Integral, Derivative)
-
On-Off Controller – ทำงานแบบเปิด/ปิด เมื่ออุณหภูมิเกินหรือต่ำกว่าค่าที่ตั้งไว้
3. Heater / Cooling Unit (ตัวทำความร้อน / ความเย็น)
อุปกรณ์สร้างความร้อนหรือดูดความร้อนออก เช่น:
-
Heater: ฮีตเตอร์แบบแท่ง, แบบแผ่น, หรือฮีตเตอร์แถบ
-
Cooling: พัดลมระบายความร้อน, ชุดคอมเพรสเซอร์, หรือเทอร์โมอิเล็กทริก (Peltier)
4. Data Logger / Recorder (บันทึกข้อมูล)
ใช้เก็บประวัติอุณหภูมิ เช่น:
-
Digital Temperature Recorder
-
Paper Chart Recorder (แบบเก่า)
5. Alarm System (ระบบเตือนภัย)
แจ้งเตือนเมื่ออุณหภูมิสูงหรือต่ำกว่าค่ากำหนด เช่น:
-
ไฟสัญญาณ
-
เสียงเตือน
-
ระบบแจ้งเตือนผ่าน SMS/Internet
🧪 มาตรฐานที่เกี่ยวข้อง
-
ISO 17025 (สำหรับห้องปฏิบัติการสอบเทียบ)
-
ISO 9001 (สำหรับระบบคุณภาพทั่วไป)
-
ICH Q1A(R2) (สำหรับการควบคุมอุณหภูมิในอุตสาหกรรมยา)
-
WHO Technical Report Series (สำหรับอุตสาหกรรมสุขภาพ)
“การเลือกวิธีที่เหมาะสมและแม่นยำ”
✅ 1. ใช้ Reference Thermometer + Dry Block / Liquid Bath (วิธีมาตรฐาน)
✔️ ความแม่นยำ: สูงมาก (±0.05°C ถึง ±0.1°C)
อุปกรณ์:
-
Dry Block Calibrator หรือ Liquid Bath (สำหรับสร้างอุณหภูมิเทียบเคียง)
-
Reference Thermometer (ผ่านสอบเทียบจากห้อง Lab ที่ได้รับการรับรอง ISO/IEC 17025)
✅ เหมาะสำหรับ:
-
งานสอบเทียบที่ต้องการความแม่นยำสูง
-
การออกใบรับรองสอบเทียบ (Calibration Certificate)
-
องค์กรที่ต้องผ่านการ audit (เช่น GMP, ISO 17025)
✅ 2. Temperature Mapping ด้วย Data Logger คุณภาพสูง
✔️ ความแม่นยำ: สูง (±0.1°C ถึง ±0.3°C)
อุปกรณ์:
-
Temperature Data Logger แบบหลายช่อง (Multi-channel)
-
ผ่านการสอบเทียบมาแล้ว (พร้อมใบรับรอง)
✅ เหมาะสำหรับ:
-
การตรวจสอบอุณหภูมิทั่วทั้งตู้ (ไม่ใช่แค่จุดเดียว)
-
ใช้สำหรับการวิเคราะห์ Hot/Cold Spot
-
งานที่ต้องการความแม่นยำทั้งระบบ เช่น ห้องเย็น ตู้อบ เตาอบ
✅ 3. ใช้ Digital Thermometer แบบสอบเทียบ (แม่นยำปานกลางถึงสูง)
✔️ ความแม่นยำ: ปานกลางถึงสูง (±0.3°C ถึง ±0.5°C)
อุปกรณ์:
-
Digital Thermometer (ผ่านสอบเทียบจาก Lab แล้ว)
-
ใช้วัดที่ตำแหน่งเดียวภายในตู้
✅ เหมาะสำหรับ:
-
ตรวจสอบทั่วไป
-
อุตสาหกรรมที่ไม่ต้องการความแม่นยำสูงมาก
-
ใช้เปรียบเทียบกับค่า Controller หรือ Sensor เดิม
🎯 คำแนะนำ
-
ถ้าเน้น ความแม่นยำสูงสุด และต้องมีเอกสารอ้างอิง → ใช้ Dry Block + Reference Thermometer
-
ถ้าต้องการวัดอุณหภูมิหลายจุดในตู้พร้อมกัน → ใช้ Data Logger
-
ถ้าใช้ในงานทั่วไป → ใช้ Digital Thermometer ที่ผ่านการสอบเทียบ
บริษัท มิราเคิลฯ ให้บริการสอบเทียบเครื่องมือวัดตู้ควบคุมอุณหภูมิความร้อน และความเย็น,แช่แข็ง โดยรองรับระยะขอบข่ายที่อุณหภูมิ -50 ถึง 1,200 องศาเซลเซียส
บริการสอบเทียบเครื่องมือวัด (lab calibration) ของ MIT GROUP มั่นใจได้เลยว่า อุปกรณ์เครื่องมือวัดทุกชิ้น จะได้รับการสอบเทียบเครื่องมือวัดอย่างถูกต้อง แม่นยำ เที่ยงตรง ใช้งานได้อย่างไร้ความกังวล และเป็น บริษัทสอบเทียบเครื่องมือวัด ที่มากกว่าแค่งานสอบเทียบ
ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
บริษัท มิราเคิล อินเตอร์เนชั่นแนล เทคโนโลยี จำกัด
สายด่วน : +66 (0)87-779-5111
Line : @mitiplus
Facebook : Miracle International Technology Co., Ltd.
อีเมล : info@mit.in.th